Chúng ta cần phản hồi để phát triển. Tuy nhiên không phải phản hồi nào cũng quý giá. Bạn sẽ phải tìm kiếm và chắt lọc những phản hồi phù hợp với mục tiêu phát triển của riêng bản thân. Đây chính là hành trình đãi cát để tìm phản hồi vàng, những phản hồi thực sự quý giá. Hành trình ấy bắt nguồn từ việc hiểu rõ mục tiêu để lựa chọn nguồn phản hồi thích hợp.
Vì bản thân các phản hồi cũng mang trong mình những điểm mù thiên kiến, bạn sẽ phải luôn tỉnh táo và kiên định trong suốt hành trình. Cũng như việc đãi cát tìm vàng, bạn sẽ cần kim chỉ nam để tìm ra những phản hồi vàng.
Không phải phản hồi nào cũng quý giá
Phản hồi cũng có thể mang thiên kiến
Người cho bạn phản hồi có góc nhìn cá nhân của riêng họ. Và như cái cách mà bạn có những thiên kiến vô thức, những người này cũng có. Từ đó phản hồi của họ cũng có thể là sự kết luận bị chệch hưởng bởi điểm mù thiên kiến. Thậm chí, có những phản hồi còn mang trong mình sự hời hợt hoặc hơn thế nữa là ác ý.
Vì vậy, hãy luôn tự nhắc nhở chính mình rằng không phải phản hồi nào cũng quý giá. Và rằng mỗi phản hồi chỉ là một khía cạnh thông tin. Do đó, việc tập hợp nhiều phản hồi từ các nguồn độc lập để mang lại bức tranh toàn cảnh là điều bạn nên hướng đến.
Tỉnh táo bằng những câu hỏi cho chính mình
Người xưa có câu “9 người 10 ý”. Cho nên việc tiếp nhận phản hồi từ người khác giống như trò chơi đi trong mê cung. Mỗi phản hồi đều chỉ cho bạn một con đường. Nếu bạn không tỉnh táo thì bạn sẽ rất dễ bị lạc lối trong mê cung những phản hồi ấy. Hãy trang bị cho mình chiếc la bàn để giúp bạn luôn đi đúng hướng về mục tiêu cuối cùng.
Dưới đây là những câu hỏi mà bạn có thể tham khảo để giúp giữ vững sự tỉnh táo trước mê cung phản hồi:
- Người đang phản hồi có hiểu rõ mục tiêu và con đường mà mình đang hướng tới?
- Người phản hồi có chuyên môn hay trải nghiệm liên quan?
- Phản hồi dựa vào thực tế mà người đưa phản hồi quan sát được hay chỉ dựa trên cảm giác của họ?
- Mình nên tìm thêm những nguồn phản hồi nào khác để làm rõ thông tin?
Đãi cát tìm phản hồi vàng
Bật chế độ tìm phản hồi vàng
Việc nhận và đưa phản hồi đều áp lực như nhau. Bạn có thấy tim mình đập nhanh hơn khi nghe ai đó góp ý về điều gì đó. Và bạn cũng cảm thấy sự hồi hộp tương tự khi phản hồi cho một ai đó? Vì chúng ta không thoải mái cả trong việc nhận và trao đi phản hồi, bạn sẽ phải chủ động tìm kiếm. Bạn phải bật chế độ tìm kiếm những phản hồi quý giá. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ phải tìm kiếm có chủ đích. Bạn biết mình đang cần những thông tin gì, hỏi xin phản hồi từ ai để tập hợp đủ thông tin cần thiết.
Hãy cố gắng tìm kiếm phản hồi từ ít nhất là 3 nguồn độc lập nhau. Điều này có nghĩa là những người phản hồi không quen biết nhau. Và hơn thế nữa là những người phản hồi nằm trong những mạng lưới kết nối khác nhau. Họ sẽ mang lại cho bạn các góc nhìn độc lập và đa dạng.
Ví dụ như trong phản hồi 360 độ mà tôi từng làm ở công ty thì các nguồn phản hồi sẽ là: đồng nghiệp cùng cấp, nhân viên cấp dưới, và sếp trực tiếp. Tìm kiếm phản hồi từ 3 nguồn độc lập cũng áp dụng cho bất kỳ một vấn đề nào. Bạn có thể xin phản hồi từ một đồng nghiệp, một người bạn ngoài công ty và một người có kinh nghiệm/chuyên môn trong lĩnh vực liên quan.
Chắt lọc những điều phù hợp
Khi bạn đã có trong tay những phản hồi quý giá, sẽ đến bước bạn phải chắt lọc. Vì một phản hồi dù tốt và hay đến cỡ nào, đó cũng chỉ là một mẩu thông tin. Việc của bạn là phải chắt lọc để cho ra đúng những mảnh ghép hợp thành câu trả lời cho vấn đề của riêng bạn. Chỉ có bạn mới hiểu rõ mục tiêu của chính mình và cả những rào cản. Và cũng chỉ có bạn mới tạo ra được giải pháp tốt nhất để vượt qua những rào cản đó.
Phản hồi vàng dù quý giá nhưng cũng chỉ là những hạt vàng nhỏ bé. Chúng cần bạn phải được tinh luyện để đúc ra những thỏi vàng tinh khiết. Đó chính là câu trả lời cho vấn đề của riêng bạn, cho hành trình của riêng bạn. Bạn chính là người luyện kim để tôi luyện giá trị vững vàng như “thép đã tôi thế đấy!”.
Trên hành trình phát triển bản thân, tìm kiếm phản hồi là điều cần thiết. Hãy tìm kiếm có chủ đích rõ ràng, tìm từ những nguồn đáng tin cậy và độc lập. Và cuối cùng việc của bạn là chắt lọc, tôi luyện để tạo nên giá trị cho chính mình.
Các bài viết cùng chuỗi chủ đề Chuyện Nghề:
https://valueyourday.com/category/chuyen-nghe-di-lam-cong-ty/